Nơi tình người nở hoa – Bài 2: Nhịp cầu yêu thương giữa lòng bệnh viện

Mỗi buổi chiều, sau giờ truyền thuốc, ông D.P.B (63 tuổi, trú phường Điện Bàn, Đà Nẵng) lặng lẽ bước ra hành lang tầng 10, nơi có kệ sách kê sát cửa sổ. Ông cúi nhẹ người, chậm rãi lướt tay trên kệ sách như đang tìm một người bạn cũ giữa bao gương mặt thân quen.

Lật từng trang bằng ngón tay gầy guộc, ông đọc không vội, như thể đang lần tìm hơi thở thứ hai cho chính mình, nhẹ nhàng, bình yên hơn sau những lúc gồng mình chống chọi với căn bệnh ung thư quái ác.

“Đọc sách giúp tôi thấy mình sống, chứ không chỉ đang điều trị”, ông chia sẻ. Với ông, sách không phải để giết thời gian, càng không phải để quên đi thực tại, mà là nhắc nhớ mình vẫn còn cảm xúc, được thở, được nghĩ, được mơ.

“Tôi từng sợ mỗi lần truyền thuốc. Nhưng có hôm đang đọc, bắt gặp một đoạn hay, tôi thấy lòng nhẹ tênh… quên luôn là mình đang điều trị”, ông B cười nhẹ, nụ cười hiền như nắng chiều len qua khung cửa.

Không chỉ riêng ông B, ở một góc nhỏ khác của bệnh viện, chị T.T.T.H (55 tuổi, trú xã Phú Ninh, Đà Nẵng), người phụ nữ đang điều trị K vòm hầu cũng đều đặn tìm đến tủ sách mỗi khi cơ thể cho phép.

Sau những đợt xạ trị khiến giọng nói khản đặc và ăn uống khó khăn, việc trò chuyện với người khác đôi khi trở nên mệt mỏi. Vậy mà bên trang sách, chị như tìm lại được tiếng nói của chính mình, không bằng lời, mà bằng sự đồng cảm âm thầm.

Chị ngồi nép vào một góc yên tĩnh, tay ôm cuốn sách vào lòng như ôm lấy một phần thanh xuân còn sót lại. “Có lúc tôi khóc, không vì đau, mà vì đọc một đoạn sách mà như đang viết cho chính mình”.

Với chị, những cuốn sách như sợi dây vô hình níu lại niềm tin, hy vọng về tương lai phía trước. “Tôi thấy nhẹ lòng hơn sau mỗi lần đọc. Như có ai đó đang ngồi cạnh, không nói gì, nhưng rất hiểu mình,” chị cười, nụ cười nhòe sau chiếc khẩu trang, nhưng ánh mắt thì lấp lánh, như thể vừa đi qua một trận mưa trong lòng và bắt gặp lại ánh nắng đầu tiên.

Những câu chuyện như ông B hay chị H vẫn hiện diện mỗi ngày trên hành lang dài hun hút của Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng. Ở nơi tưởng như chỉ có mùi thuốc sát trùng và tiếng máy móc y tế, kệ sách nhỏ bé lặng lẽ trở thành chốn trú ngụ dịu dàng cho tâm hồn người bệnh.

Không gian đọc sách tại Bệnh viện Ung bướu khởi đầu từ những điều giản dị nhưng đủ sức chạm đến trái tim. Ngay ở góc hành lang yên tĩnh, một chiếc kệ gỗ mộc mạc đứng đó, trên kệ, từng hàng sách được xếp ngay ngắn, xen lẫn vài cuốn hơi nghiêng như vừa được ai đó đặt vội sau khi đọc dở.

Bên cạnh kệ sách là những chậu cây xanh, lá vươn mình hứng chút nắng hiếm hoi lọt qua khung cửa, mang lại cảm giác tươi mát giữa không gian vốn quen với mùi thuốc sát trùng. Vài chiếc ghế được đặt gọn gàng, sẵn sàng đón một bệnh nhân vừa kết thúc buổi truyền dịch, hay một người nhà tranh thủ ngồi lại đôi phút.

Ở đây, không có biển hiệu lớn, không có âm thanh rộn rã, chỉ có tiếng lật trang khe khẽ, tiếng thở nhẹ nhõm của ai đó như vừa tìm thấy một câu chuyện khiến mình mỉm cười. Và quan trọng nhất, trên từng trang sách là hơi ấm của lòng tốt, niềm hy vọng được gửi gắm để tiếp sức cho những tâm hồn đang cần một điểm tựa.

Mô hình “Không gian đọc sách” tại Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng ra đời xuất phát từ thực tế người bệnh ung thư phải điều trị dài ngày, thường xuyên đối mặt với lo âu, trầm cảm và nhiều suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Mô hình được đặt tại 11 khoa lâm sàng và 1 khoa cận lâm sàng. Mỗi không gian đọc sách đều được thiết kế phù hợp với đặc thù từng khoa, đảm bảo sự tiện lợi, thoải mái và ấm cúng.

Sách được phân loại kỹ lưỡng, ưu tiên thể loại gần gũi như sách truyền cảm hứng, kỹ năng sống, truyện ngắn, sách y học, sách thiếu nhi, truyện tranh, thậm chí cả những tạp chí cũ. Mỗi cuốn sách đều được đóng dấu nhận diện và có lời nhắn nhẹ nhàng như: “Sau khi đọc xong, xin hãy đặt sách trở lại để người khác cùng đọc.”

Phòng Điều dưỡng và Tổ Công tác xã hội là hai đơn vị chủ lực trong việc duy trì hoạt động, nhưng điều đặc biệt nhất nằm ở chỗ: mô hình này đã nhanh chóng trở thành điểm kết nối giữa bệnh viện và cộng đồng, một điển hình "dân vận khéo" giàu giá trị nhân văn.

Chị Nguyễn Thị Thanh Trà, Trưởng phòng Điều Dưỡng (Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng) cho biết, sau thời gian triển khai, mô hình “Không gian đọc sách” đã đem lại những kết quả rất rõ nét: 65% bệnh nhân và người nhà xem đây như liều thuốc tinh thần giúp họ thư giãn, xoa dịu lo âu và tiếp thêm nghị lực trong quá trình điều trị. 80% bày tỏ sự thích thú với không gian đọc mới mẻ, ấm cúng, giúp cải thiện tinh thần, nâng cao nhận thức về sức khỏe và cuộc sống.

“Không ít bệnh nhân chia sẻ, mỗi buổi sáng họ lại ra hành lang, chọn một cuốn sách và thong thả đọc như thói quen thường nhật. Có người tìm đến truyện cười để vơi bớt lo âu, có người chọn sách truyền cảm hứng để tiếp thêm sức mạnh, và cũng có người lặng lẽ đọc sách y học để hiểu rõ hơn về hành trình mình đang đi qua. Dù là thể loại nào, những trang sách ấy vẫn âm thầm xua tan cảm giác mệt mỏi của hóa trị, để trong lòng mỗi người lại hé mở một chút bình yên”, chị Trà chia sẻ.

Nhắc đến “Không gian đọc sách”, mắt chị Trà ánh lên niềm tự hào khó tả. Chị kể, những kệ sách được đặt tại các khoa của bệnh viện như nhịp cầu nối những tấm lòng hảo tâm.

Từ khắp mọi miền đất nước, những thùng sách đủ kích cỡ, mới tinh có, đã sờn gáy cũng nhiều, liên tục được gửi về. Mỗi lần mở thùng, điều khiến chị Trà xúc động là từng dòng chữ mộc mạc kèm theo, có người nhắn rằng “Mong cuốn sách này giúp cô/chú thấy nhẹ lòng hơn”, có em nhỏ với nét chữ nguệch ngoạc “Con gửi tặng bé trong viện, chúc bé sớm khỏe mạnh để lại được đến trường”, lại có người tin tưởng trao “Cuốn sách này từng giúp tôi vượt qua những ngày tăm tối, hy vọng bác cũng sẽ thấy dịu lòng khi đọc”.

Chị Trà tâm sự, thỉnh thoảng, có cụ già ôm vài cuốn sách cẩn thận gói trong túi vải, chậm rãi bước vào bệnh viện. Có lúc, một nhóm bạn trẻ gom góp từng quyển từ cộng đồng, nâng niu như gửi gắm cả tấm lòng. Và cũng có khi, một nhà xuất bản lặng lẽ chuyển đến cả lô sách mới, không cần xưng tên. Với chị, mỗi lời nhắn gửi, mỗi cuốn sách đều như một sợi dây vô hình, nối người trao và người nhận bằng sự sẻ chia, đồng cảm đang lan tỏa từ trái tim.

“Không gian đọc sách là minh chứng sống động cho mô hình dân vận khéo, nơi sức mạnh cộng đồng được khơi dậy và hội tụ để cùng xây dựng một bệnh viện nhân văn, ấm áp. Mỗi cuốn sách gửi trao không chỉ mang giá trị tri thức, mà còn hàm chứa thông điệp lặng lẽ nhưng mạnh mẽ”, chị Trà nói.

Có lẽ, những kệ sách ấy, mỗi ngày sẽ một đầy thêm, như minh chứng cho sức mạnh của lòng tin và tình người. Đó là những giá trị bền vững để cùng xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố đáng sống.

HOÀNG PHAN - THANH HẢI