Chọn phương án đầu tư tối ưu nhất cho dự án đường sắt đô thị Đà Nẵng

Cùng dự có Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Đình Vĩnh; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Đức Dũng; Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam và lãnh đạo các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan.

Chọn phương án tối ưu nhất

Bí thư Thành ủy Lê Ngọc Quang cho rằng, mạng lưới đường sắt đô thị của Đà Nẵng (cũ) và Quảng Nam (cũ) trước đây được quy hoạch lập tách biệt theo từng địa phương. Khi tích hợp vào không gian phát triển chung, việc rà soát, điều chỉnh và cập nhật quy hoạch trở thành yêu cầu cần thiết nhằm bảo đảm phù hợp với định hướng mới và tiếp thu các đề xuất chuyên môn.

Hiện Đà Nẵng đang triển khai nhiệm vụ hợp nhất và bổ sung quy hoạch, trên cơ sở quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt. Bí thư Thành ủy nhấn mạnh, dù đặt ra mốc thời gian cụ thể song quá trình điều chỉnh vẫn phải xem xét kỹ lưỡng tác động đến không gian đô thị. Yêu cầu công tác nghiên cứu và đề xuất hướng tuyến cần tiếp tục triển khai song song, tránh tình trạng chờ đợi gây kéo dài ảnh hưởng đến tiến độ.

Bí thư Thành ủy đánh giá, dự án đường sắt đô thị có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp và lần đầu tiên triển khai tại Đà Nẵng. Trong đó, việc triển khai dự án theo phương thức đối tác công tư (PPP) là nội dung thuộc thẩm quyền cho ý kiến của Ban Thường vụ Thành ủy theo Quy chế làm việc, đề nghị Ban Thường vụ Đảng ủy UBND thành phố chỉ đạo các sở, ngành liên quan hoàn chỉnh phương án, báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy. Bí thư Thành ủy lưu ý cần phân tích đầy đủ ưu – nhược điểm của từng phương án đầu tư để đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Bí thư Thành ủy chỉ đạo cần khẩn trương phối hợp hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt đô thị thành phố Đà Nẵng. Lập kế hoạch triển khai, phân công trách nhiệm các cơ quan, đơn vị gắn với mốc thời gian hoàn thành để triển khai công việc đề ra.

Hiện tại, các cơ chế và chính sách đặc thù liên quan đến dự án đã được rà soát và bổ sung, trong đó có những nội dung vốn thiếu trước đây như phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), quy hoạch không gian dọc tuyến và khai thác quỹ đất phục vụ dự án. Đây là những điều kiện quan trọng để thành phố tự tin đẩy nhanh tiến độ. 

Liên quan đến nhà đầu tư quan tâm dự án, Bí thư Thành ủy cho biết, thành phố sẽ làm việc chi tiết với từng đơn vị, việc lựa chọn phải dựa trên đánh giá khách quan về năng lực triển khai, điều kiện tài chính và đặc biệt là cam kết chuyển giao công nghệ.

Bí thư Thành ủy thống nhất giao nhiệm vụ cho các cơ quan chức năng sớm hoàn thiện đề án, phối hợp với bộ ngành Trung ương để báo cáo Quốc hội xin chủ trương về thí điểm các cơ chế chính sách đặc thù cho các dự án đường sắt đô thị trên địa bàn thành phố Đà Nẵng tương tự như Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Hà Nội...

Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Đình Vĩnh, đối với các đề xuất liên quan đến cơ chế tài chính và công tác lãnh đạo cần phải lắng nghe đầy đủ ý kiến từ các hội thảo chuyên môn, nhằm hoàn thiện phương án một cách khoa học. 

“Điều quan trọng là phải xây dựng được sự thống nhất trong bộ máy, tạo kết nối giữa các đơn vị để dự án được triển khai đúng hướng và hiệu quả”, Phó Bí thư Thường trực nói. 

Đề cập đến các nhà đầu tư, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy đánh giá hiện có hai doanh nghiệp lớn quan tâm, trong đó mỗi đơn vị có thế mạnh riêng, thành phố cần phát huy vai trò của cả hai.

Ông Lê Thành Hưng - Giám đốc Ban quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên Đà Nẵng kiến nghị thành phố ưu tiên triển khai tuyến MRT Đà Nẵng – Hội An – Chu Lai, trong đó giai đoạn 1 tập trung vào đoạn Đà Nẵng – Hội An. Ban Quản lý Các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên được đề xuất tiếp tục đảm nhận việc lập quy hoạch tổng thể mạng lưới đường sắt đô thị và triển khai các thủ tục quản lý – điều hành dự án theo hình thức PPP. Ở các giai đoạn sau, thành phố sẽ nghiên cứu khả năng thành lập một Ban quản lý dự án chuyên ngành để thực hiện, nhưng vẫn theo hướng hạn chế phát sinh thêm đầu mối.
 

Tập đoàn Đèo Cả và THACO đề xuất tham gia đầu tư tuyến Đà Nẵng – Hội An

Báo cáo tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam cho biết, theo quy hoạch giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, Đà Nẵng dự kiến phát triển 03 tuyến đường sắt đô thị (MRT), 12 tuyến đường sắt nhẹ (LRT) và 03 tuyến LRT phục vụ du lịch với tổng chiều dài gần 283 km. Mạng lưới được thiết kế để kết nối chặt chẽ Đà Nẵng với hệ thống đô thị vệ tinh phía Nam như Điện Bàn, Hội An, Duy Xuyên, Tam Kỳ và Chu Lai.

Trong đó, tuyến được chú ý nhất là tuyến Đà Nẵng – Hội An – Chu Lai, gồm các đoạn LRT và MRT chạy dọc trục Nguyễn Hữu Thọ – Lê Văn Hiến – Trần Đại Nghĩa – ĐT607, kết nối từ sân bay quốc tế Đà Nẵng xuyên xuống Chu Lai. Giai đoạn 2025–2030, thành phố ưu tiên đoạn Đà Nẵng – Hội An, trước khi kéo dài đến Tam Kỳ và Chu Lai sau năm 2030.

Ngoài ra, tuyến nối ga đường sắt tốc độ cao tại Hòa Khánh với ga trung tâm Đà Nẵng cũng được nghiên cứu để chuẩn bị cho hệ thống đường sắt tốc độ cao quốc gia.

UBND thành phố đã thành lập tổ công tác nghiên cứu đầu tư, giao Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên lập báo cáo tiền khả thi. Quy trình lựa chọn tư vấn đã triển khai từ tháng 7/2025.

Tuy nhiên, đến cuối tháng 9-2025, thành phố quyết định tạm dừng sử dụng ngân sách để thuê tư vấn, chuyển hướng sang tìm kiếm nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) kết hợp mô hình TOD.

Đến nay, có tập đoàn lớn là THACO và Đèo Cả quan tâm, đề xuất tham gia đầu tư tuyến Đà Nẵng – Hội An theo mô hình TOD.

Đà Nẵng cũng tổ chức hội thảo quy mô lớn về đường sắt đô thị (24, 25-10-2025), đồng thời lập đoàn công tác làm việc với các bộ ngành và đối tác quốc tế để học hỏi mô hình phù hợp.

Thành phố dự kiến trong tháng 11-2025 sẽ ban hành văn bản chấp thuận nhà đầu tư lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Báo cáo này phải được hoàn thành trong vòng 3 tháng sau khi chấp thuận. Đồng thời, quy hoạch đô thị theo định hướng TOD dọc tuyến Đà Nẵng – Chu Lai sẽ phải hoàn thành trước tháng 5-2026.

MAI QUANG